با سلام به همه دوستان لطفا در این آزمایش ذهنی شرکت کنید:
جان و مری یک چک خیلی مهم دارند و حسابشان هم خالی است، روز دوشنبه صبح موعد چکشان هست، باید حتما در حسابشان روز دوشنبه صبح به مقدار کافی پول باشد. جمعه بعد از ظهر است، جان و مری در ماشین در یک ترافیک طولانی گیر کرده اند و لحظاتی زیادی به هم به ساعت 4 که بانک می بندد هم نمانده، هر دو عصبی شده اند. مری می گوید: «ولش کن فردا تا ظهر بانک ها باز هستند. فردا می آییم و پول می گذاریم. »
جان: فردا شنبه هست فکر می کنی بانک باز باشد.
مری: «آره می دانم که بانک باز است. دو هفته پیش خودم رفتم بانک دیدم که شنبه ها تا ظهر باز است.» (1)
جان: «اما حواست هست که اگر چک برگشت بخورد بدبخت می شویم، ندیدی که هر چند هفته اینها برنامه کاریشان را عوض می کنند، شاید از دو هفته پیش ساعت کاریشان عوض شده باشد. مطمئنی که بانک تعطیل نیست.»
مری: «اوه، راست می گویی... نه نمی دانم شاید بانک شنبه ها بسته باشد.» (2)
***
مری ابتدا ادعا کرد که می داند و بعد ادعا کرد که نمی داند، دو گزاره 1 و 2 به نظر متناقضند، حال خواهشی که دارم برای لحظاتی خود را به جای مری بگذارید و کدام پاسخ را ترجیح می دهید:
1: شما در حالت اول نمی دانستید، گزاره 1 واقعی نیست.
2: گزاره دوم غیر واقعی است، و شما حس می کنید که می دانید اما تردید دارید. فکر نمی کنید که می دانید.
3: تناقضی بین 1 و 2 نیست.
پی نوشتها:
1- در خارج از کشور ساعات بانک ها متغیر است و به دلیل اغلب بانک ها خصوصی هستند ساعات کار مثل ایران توسط نهاد های دولتی تعیین نمی شود.
2- خیلی دوست داشتم که این آزمایش ها ذهنی بومی شود، به جای جان و مری، سینا و سپیده باشد و به جای دوشنبه و شنبه، شنبه و پنجشنبه باشد، اما خوب می دانید که در ایران در این گونه موارد هزار راه حل جانبی هست (نمی گویم غیر قانونی و پارتی بازی چشمک) که امکان درک حساسیت و خطری بودن موقعیت را پایین می آورد.