آموزش پرسشگري فلسفي به كودكان
انتشارات شهرتاش، مجموعه 9 جلدي «كودكان فيلسوف» نوشته «اسكار برنيفيه» را منتشر كرد. مدير اين انتشارات تفكر خلاقانه و نقادانه را روش اين اثر ذكر كرد و گفت: نويسنده پاسخهاي مثبت و منفي را براي پرسشهاي كتابش ارايه ميكند و انتخاب را به كودك واميگذارد.
فرزانه شهرتاش، مدير انتشارات شهرتاش و ويراستار اين مجموعه، در گفتوگو با خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، اظهار كرد: آشنايي با اسكار برنيفيه، نويسنده اين اثر، در سال 1383 پديد آمد. او كه براي شركت در همايشي بينالمللي به ايران سفر كرده بود، در جريان اين سفر، نمونه آثارش را در اختيار من گذاشت. البته به دليل گرفتن كپيرايت از انتشارات «ناتان» چاپ اين اثر مدتي به طول انجاميد.
شهرتاش ادامه داد: اين مجموعه «كودكان فيلسوف» نام دارد و شامل 9 كتاب است كه پرسشگري فلسفي را به كودكان هفت سال به بالا ميآموزند. هر يك از اين كتابها شش سوال را طرح ميكنند. نويسنده هم در پاسخ به اين پرسشها هر دو جنبه مثبت و منفي را در نظر گرفته، براي كودكان بازگو ميكند.
وي يادآور شد: به باور من، فلسفه يعني توانايي ديدن مسايل از زواياي مختلف. بر هيمن اساس نويسنده كتاب در پاسخ دادن به پرسشها جنبههاي مثبت و منفي را در نظر ميگيرد. اگر كودكي براي سوالي نظير «مرگ چيست؟» تلقي منفي داشته باشد، اين كتاب جنبه مثبت مرگ را نيز به وي گوشزد ميكند و در واقع، توانايي جابهجايي زاويه ديد را به كودكان ميآموزد.
شهرتاش سردرگم شدن كودكان با پاسخهاي دوگانه كتاب را رد كرد و گفت: در آموزش استاندارد، كودك به عنوان مخاطب مطالبي آموزشي، بايد تصميمگيرنده باشد، نه اين كه تصميمها به كودك تحميل شوند.
وي تشريح كرد: فلسفه براي كودكان ميكوشد مخاطبانش را ملاكمحور كند، يعني با ارايه گزينههاي متعدد، وي را مجبور به انتخاب بر اساس ملاكهايش كند. سردرگمي مشكلي عام است و ملاكمحوري راه حلي براي آن به شمار ميآيد.
شهرتاش تفكر خلاقانه و نقادانه را اصوليترين مهارت آموزشي در عرصه فلسفه براي كودكان برشمرد و گفت: ابتدا از طريق خلاقيت، گزينههاي متعددي در اختيار كودك قرار ميگيرد كه از آن به مرحله واگرايي تعبير ميشود.
وي افزود: سپس در مرحله همگرايي، كودك با استفاده از تفكر نقاد، يكي از گزينهها را برميگزيند. اين نوع مهارت، نوعي واگرايي و همگرايي همزمان به شمار ميآيد.
«زندگي يعني چه؟»، «شناخت يعني چه؟» و «من يعني چه؟» عناوين برخي از كتابهاي اين مجموعهاند كه به طور جداگانه منتشر شدهاند.